Sau sinh, áp lực “phải đủ sữa cho con” có thể khiến mẹ bỉm thử đủ mọi cách gọi sữa. Nhưng càng sốt ruột, càng dễ vấp phải sai lầm làm giảm phản xạ xuống sữa và… mất sữa thật. Bài viết này chỉ ra 5 sai lầm khi gọi sữa mà rất nhiều mẹ gặp phải, kèm giải pháp nhẹ nhàng để mẹ bình tĩnh, làm đúng – đủ – hiệu quả.
Gọi sữa quá sớm khi cơ thể chưa sẵn sàng
Vì sao là sai lầm? Ngay sau sinh, cơ thể mẹ còn mệt, đau, đặc biệt với sinh mổ. Da kề da và bú sớm là tốt, nhưng bắt đầu một lịch hút máy “nặng đô” khi mẹ chưa ổn định (đau, chóng mặt, chưa ăn uống được) dễ gây căng thẳng, làm oxytocin tụt → sữa khó xuống, mẹ càng nản.
Làm đúng thế nào?
- Ưu tiên da kề da càng sớm càng tốt; cho bé bú theo nhu cầu.
- Nếu phải tách mẹ–bé, hút sữa sớm nhưng vừa sức: mỗi 2–3 giờ/lần, 10–15 phút/bên, tập trung kích xuống sữa nhẹ nhàng (chườm ấm + massage + nén vú).
- Mục tiêu của 48–72 giờ đầu: thiết lập nhịp (cung–cầu), không phải chạy theo số ml.
Lạm dụng máy hút sữa liên tục, hút sai cách
Vì sao là sai lầm?
Hút quá nhiều, quá mạnh, hoặc dùng phễu sai cỡ có thể gây đau – rát – phù quầng – nứt cổ gà. Đau làm mẹ tránh hút/bú, thời gian giữa các cữ kéo dài → ít kích thích → giảm sữa. Ngoài ra, hút marathon thiếu nghỉ có thể ức chế xuống sữa vì cơ thể… căng thẳng.
Làm đúng thế nào?
- Cỡ phễu chuẩn (đường kính núm vú + 1–3 mm). Khi hút, quầng không kéo quá sâu, mẹ không đau.
- Mức lực “đủ – êm – đều”: ưu tiên nhịp độ và sự thoải mái, không chạy theo mức chân không cao.
- Quy tắc vàng: 8–12 cữ/24h, 15–20 phút/cữ (hút đôi), có thể thêm power pumping 1 phiên/ngày khi đã quen.
- Trước khi hút: chườm ấm – massage – nén vú 2–3 phút để kích xuống sữa.
Tham khảo:
Căng thẳng vì “so sánh lượng sữa” với người khác
Vì sao là sai lầm? Mỗi cơ thể là một hành trình: thời điểm sữa về, lượng dự trữ, nhịp sinh hoạt, kỹ thuật ngậm bắt vú… đều khác. So sánh làm mẹ stress, mà oxytocin – hormone “xuống sữa” rất nhạy cảm với căng thẳng. Kết quả là càng lo, càng khó xuống sữa.
Làm đúng thế nào?
- Theo dõi dấu hiệu đủ sữa của chính bé: số tã ướt/bẩn, tăng cân theo lịch, bé bú hiệu quả.
- Đặt mục tiêu theo ngày/tuần (ví dụ: thêm 1 cữ hút, thêm 5–10 ml/cữ sau 3–5 ngày).
- Chọn cộng đồng hỗ trợ tích cực, tránh “khoe chiến tích” gây áp lực.
Ngủ ít, ăn kiêng sau sinh quá mức
Vì sao là sai lầm?
Thiếu ngủ làm rối loạn cortisol, ảnh hưởng prolactin (tạo sữa). Ăn kiêng khắt khe khiến mẹ thiếu năng lượng, dễ choáng – mệt – bỏ cữ. Nhiều mẹ còn ép uống 3–4 lít nước/ngày rồi khó chịu, lại giảm hiệu quả cữ hút/bú.
Làm đúng thế nào?
- Ngủ bù thông minh: chợp mắt 20–30 phút khi bé ngủ; nhờ người thân phụ việc.
- Ăn đủ 4 nhóm chất (đạm lành mạnh, tinh bột tốt, rau quả, chất béo tốt), ưu tiên món ấm – dễ tiêu (cháo yến mạch, canh rau, cá hấp, sữa hạt ít đường).
- Uống theo cơn khát, nhấp đồ ấm trước/sau cữ là đủ; không cần ép quá nhiều nước.
Mất kiên nhẫn – bỏ cuộc khi chưa thấy hiệu quả
Vì sao là sai lầm?
Cơ thể cần thời gian “lập trình”. Thường phải vài ngày đến 1–2 tuần để thấy sản lượng tăng rõ khi mẹ duy trì các cữ ổn định. Bỏ cuộc sớm cắt đứt vòng cung–cầu, khiến mất sữa thật.
Làm đúng thế nào?
- Nghĩ theo đường dài: đều đặn 8–12 cữ/24h, tăng dần chất lượng cữ (xuống sữa êm, ít đau).
- Dùng power pumping 1 phiên/ngày trong 3–7 ngày khi cần “đẩy nhịp”.
- Gặp IBCLC/chuyên gia sữa mẹ nếu mẹ đau kéo dài, bé không ngậm đúng hoặc tăng cân chậm.
Kế hoạch “gọi sữa” 7 ngày – gợi ý nhanh (dễ áp dụng)
Mỗi ngày: 8–12 cữ bú/hút, trước cữ chườm ấm – massage – nén vú 2–3 phút.
Ngày 1–2: ưu tiên da kề da ≥ 60 phút/ngày; kiểm tra cỡ phễu; đặt mục tiêu giữ nhịp, không chạy số ml.
Ngày 3–4: bắt đầu power pumping 1 phiên/ngày; tinh chỉnh lực hút đủ – êm.
Ngày 5–7: ghi sổ ml/cữ, tã ướt/bẩn; tăng 1 cữ vào khung giờ yếu nhất.
Luôn ăn ấm – uống ấm – ngủ bù. Tránh lịch hút sát giờ ăn/no say gây khó chịu.
Nhiều sai lầm khi gọi sữa nghe thì nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn: gọi sữa quá sớm khi cơ thể chưa sẵn sàng, lạm dụng máy hút, so sánh lượng sữa, thiếu ngủ – ăn kiêng, rồi mất kiên nhẫn. Hãy thay thế bằng những bước khoa học – dịu dàng: da kề da – bú/hút đúng – đều cữ – ăn ngủ lành mạnh.
Mẹ đang làm rất tốt rồi. Chỉ cần kiên nhẫn thêm chút, giữ tinh thần thoải mái, và nếu cần, hãy tìm chuyên gia sữa mẹ/nhóm hỗ trợ để đồng hành. Gọi sữa là hành trình, không phải cuộc đua—mỗi cữ êm ái hôm nay là một bước gần hơn tới nguồn sữa dồi dào, không lo mất sữa.
Bài viết liên quan:
