Nhiều mẹ bầu từ tam cá nguyệt thứ hai bắt đầu cảm thấy đau nhức vùng mu, háng, thậm chí lan xuống đùi và khó xoay người khi ngủ. Tình trạng này có thể khiến mẹ lo lắng, ảnh hưởng đến việc đi lại, nghỉ ngơi hay sinh hoạt hằng ngày. Thực tế, việc bị đau xương mu khi mang thai là hiện tượng phổ biến, thường do thay đổi sinh lý trong thai kỳ, nhưng mẹ cũng không nên chủ quan.
Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu rõ nguyên nhân gây đau xương mu, cách nhận biết và các biện pháp cải thiện tại nhà an toàn, từ đó đồng hành cùng thai kỳ một cách nhẹ nhàng hơn.
Nguyên nhân đau xương mu khi mang thai
Việc đau xương mu khi mang thai xuất phát từ nhiều nguyên nhân liên quan đến cả thay đổi nội tiết tố, cơ học, lẫn các yếu tố thai kỳ đặc biệt:
- Hormone relaxin hoạt động mạnh: Trong thai kỳ, hormone relaxin được tiết ra để làm mềm dây chằng và các khớp xương chậu, giúp chuẩn bị cho việc sinh nở. Tuy nhiên, điều này cũng khiến khớp mu trở nên kém ổn định và dễ gây đau.
- Thai nhi ngày càng lớn: Khi thai phát triển, trọng lượng tăng lên khiến phần bụng dưới chịu nhiều áp lực, tạo sức ép lên khớp mu.
- Tăng tuần hoàn máu ở vùng chậu: Lưu lượng máu đến vùng xương chậu tăng cao, gây phù nhẹ các mô và tăng cảm giác đau.
- Vị trí và cử động của thai nhi: Thai quay đầu sớm hoặc hoạt động nhiều trong bụng mẹ cũng có thể kích thích cơn đau vùng xương mu.
- Thai đôi hoặc mẹ bầu nhiều lần sinh (đa sản): Các trường hợp này thường gặp tình trạng đau sớm hơn và nghiêm trọng hơn do hệ cơ – xương – dây chằng đã chịu nhiều áp lực từ các lần mang thai trước.
Đặc điểm của cơn đau xương mu khi mang thai
Không phải mẹ nào cũng cảm nhận giống nhau, nhưng có một số dấu hiệu chung giúp nhận biết:
- Đau âm ỉ hoặc nhói vùng mu – háng, đôi khi lan xuống bắp đùi trong.
- Đau khi thay đổi tư thế, như trở mình khi ngủ, bước lên xuống cầu thang, đứng dậy khỏi giường hoặc đi bộ lâu.
- Cơn đau tăng về cuối thai kỳ, khi thai đã lớn và sắp vào ngôi.
- Một số mẹ cảm thấy đau từng cơn ngắn, nhưng cũng có mẹ đau âm ỉ kéo dài nhiều ngày.
Cách cải thiện đau xương mu tại nhà cho mẹ bầu
Dưới đây là những cách đơn giản và an toàn để mẹ bầu giảm đau xương mu, có thể áp dụng hằng ngày:
- Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh đứng quá lâu, ngồi một chỗ quá lâu hoặc đi bộ quá sức. Xen kẽ thời gian nghỉ ngơi để tránh gây áp lực lên vùng chậu.
- Tư thế đúng: Khi đứng hoặc đi, mẹ nên giữ lưng thẳng, tránh gù người. Khi ngồi, nên kê chân lên cao nhẹ, tránh bắt chéo chân. Khi nằm ngủ, nằm nghiêng bên trái và kẹp gối giữa hai chân sẽ giúp giảm áp lực lên khớp mu.
- Sử dụng đai nâng bụng: Đai chuyên dụng cho mẹ bầu giúp nâng đỡ vùng bụng, giảm áp lực dồn xuống xương mu.
- Không mang giày cao gót: Nên chọn giày đế bằng, mềm, có độ đàn hồi tốt để hạn chế tác động lên khớp.
- Tập yoga bầu nhẹ nhàng: Một số bài tập kéo giãn cơ đùi, hông, lưng dưới sẽ hỗ trợ lưu thông máu và giúp mẹ cảm thấy dễ chịu hơn.
- Chườm ấm vùng xương mu: Có thể dùng túi chườm ấm nhẹ trong 10–15 phút mỗi lần nếu cảm thấy nhức mỏi, nhưng cần tránh chườm quá nóng hoặc lâu.
Khi nào mẹ bầu nên đi khám?
Mặc dù đau xương mu là hiện tượng khá phổ biến, nhưng mẹ cần lưu ý các dấu hiệu sau để chủ động đi khám:
- Đau nghiêm trọng, không thể đi lại bình thường hoặc ảnh hưởng đến giấc ngủ kéo dài.
- Sưng đỏ, nóng hoặc đau kèm theo sốt, có thể cảnh báo viêm nhiễm khớp mu.
- Đau lan xuống chân, gây tê, yếu hoặc không giảm dù đã nghỉ ngơi, chườm ấm.
Trong các trường hợp trên, mẹ nên đến gặp bác sĩ sản khoa hoặc chuyên khoa xương khớp để được chẩn đoán chính xác và có hướng điều trị phù hợp.
Bị đau xương mu khi mang thai là triệu chứng phổ biến, thường không nguy hiểm nhưng có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt của mẹ. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp cải thiện tại nhà một cách an toàn sẽ giúp mẹ cảm thấy dễ chịu hơn trong suốt thai kỳ.
Hãy nhớ rằng, nghỉ ngơi đủ – vận động đúng cách – lắng nghe cơ thể và đi khám khi cần là ba yếu tố quan trọng giúp mẹ vượt qua giai đoạn này nhẹ nhàng hơn.
Chăm sóc tốt cho mẹ cũng là cách mẹ chăm sóc cho bé yêu trong bụng. Đừng ngần ngại chia sẻ những khó chịu với bác sĩ để nhận được sự hỗ trợ kịp thời.
