Sau sinh, nỗi lo “ít sữa, mất sữa” khiến nhiều mẹ tìm đến các mẹo dân gian. Trong đó, chè vằng thường được truyền tai như một “trợ thủ” lợi sữa. Nhưng thực hư thế nào? Uống chè vằng sau sinh có thật sự giúp gọi sữa về hay chỉ là cảm giác? Bài viết này sẽ phân tích ngắn gọn dưới góc nhìn khoa học, kèm cách dùng đúng – an toàn để mẹ bỉm yên tâm.
Uống chè vằng có thật sự giúp lợi sữa không?
Góc nhìn thành phần & cơ chế
Trong chè vằng có các flavonoid, một số alkaloid và glycosid đắng. Theo kinh nghiệm dân gian, chè vằng:
- Hỗ trợ tiêu hóa – lợi tiểu nhẹ – thanh nhiệt, giúp mẹ dễ chịu hơn sau sinh.
- Tạo cảm giác tỉnh táo vừa phải, giảm mệt mỏi → mẹ uống đủ nước, ăn dễ hơn, duy trì cữ bú/hút đều hơn.
Điểm mấu chốt: lượng sữa phụ thuộc nguyên tắc “cung – cầu”. Càng bú/hút thường xuyên & hiệu quả, cơ thể càng tạo nhiều sữa. Chè vằng gọi sữa (nếu có) chủ yếu theo cơ chế gián tiếp: giúp mẹ khỏe – thư thái – uống ấm nhiều hơn → các cữ bú/hút chất lượng, từ đó sữa về đều.
Vì sao có mẹ thấy hiệu quả, mẹ khác thì không?
- Cơ địa khác nhau: độ nhạy với vị đắng, tiêu hóa, giấc ngủ…
- Cách dùng khác nhau: uống quá đậm hoặc uống muộn buổi tối có thể gây bồn chồn/khó ngủ, phản tác dụng.
- Nền tảng kích sữa: nếu bé ngậm bắt vú chưa đúng, lịch hút thưa, thì không loại nước nào bù lại được.
Kết luận khách quan: Nước chè vằng có thể hỗ trợ một số mẹ trong giai đoạn hậu sản, nhưng không phải “thuốc thần”. Hiệu quả không tuyệt đối, phụ thuộc kỹ thuật nuôi con bằng sữa mẹ và cách dùng.
Tham khảo:
Cách uống chè vằng đúng và an toàn cho mẹ sau sinh
Nguyên tắc “ít – ấm – đều – theo dõi”:
Bắt đầu loãng: 5–8 g (1 nắm nhỏ) chè vằng khô/1 lít nước. Nấu sôi 5–7 phút, hãm thêm 10 phút.
Uống ấm, chia nhiều lần trong ngày (200 ml/lần). Không thay thế hoàn toàn nước lọc.
Thời điểm bắt đầu:
- Sinh thường: sau 3–5 ngày, khi ăn uống – tiêu hóa đã ổn.
- Sinh mổ: đợi 7 ngày (hoặc theo khuyến nghị bác sĩ) rồi hãy dùng thử.
Tăng dần hoặc dừng lại theo cảm nhận: nếu thấy đầy bụng, khó ngủ, tim đập nhanh, bé quấy khác thường, hãy giảm nồng độ/giảm lượng hoặc ngưng.
Không uống quá đặc/quá nhiều; tránh uống sát giờ ngủ tối.
Mẹo kết hợp: Uống 1 cốc nước ấm (có thể là chè vằng loãng) 10–15 phút trước mỗi cữ bú/hút, rồi massage – chườm ấm – nén vú 2–3 phút để “xuống sữa” tốt hơn.
Những ai không nên (hoặc nên thận trọng) uống chè vằng
- Mẹ huyết áp thấp, hay choáng váng.
- Mẹ rối loạn giấc ngủ, lo âu, tim đập nhanh (uống đậm có thể làm khó ngủ).
- Mẹ có bệnh lý tiêu hóa (trào ngược, viêm dạ dày nặng) – vị đắng có thể khó chịu.
- Đang dùng thuốc theo đơn (đặc biệt thuốc tim mạch, thần kinh, chống đông…) → hỏi bác sĩ trước.
- Phụ nữ mang thai: không tự ý dùng chè vằng.
Nhớ theo dõi bé: nếu bé quấy – rối loạn đi tiêu – ngủ thất thường trùng với thời điểm mẹ uống chè vằng đậm/ráo riết, hãy giảm – ngưng – theo dõi.
Uống nước chè vằng là một giải pháp dân gian được nhiều mẹ lựa chọn sau sinh. Tác dụng lợi sữa là có thể, nhưng không tuyệt đối và không thay thế nền tảng nuôi con bằng sữa mẹ: bú/hút thường xuyên, đúng kỹ thuật, cùng ăn ngủ – tinh thần ổn định.
Nếu muốn thử chè vằng gọi sữa, hãy bắt đầu loãng – uống ấm – theo dõi cơ thể & phản ứng của bé. Khi có bệnh nền, đang dùng thuốc, hoặc sữa chưa cải thiện mặc dù đã cố gắng, mẹ nên trao đổi bác sĩ/chuyên gia sữa mẹ (IBCLC) để được hướng dẫn cá nhân hóa. Chúc mẹ nuôi con nhàn hơn – sữa về đều hơn mỗi ngày!
Bài viết liên quan:
- Có nên ăn móng giò để gọi sữa về? Sự thật bất ngờ
- Thực đơn 3 ngày giúp mẹ gọi sữa về tự nhiên tại nhà
- Massage ngực đúng cách để gọi sữa về nhanh, không đau
